Zjawisko pilnowania partnera u ludzi [Mate guarding]
Zjawisko pilnowania partnera u ludzi odnosi się do zachowań stosowanych zarówno przez mężczyzn, jak i kobiety w celu utrzymania możliwości prokreacyjnych i dostępu seksualnego do partnera. Obejmuje to zniechęcanie obecnego partnera do porzucenia związku, jednocześnie odpierając rywali wewnątrz płciowych (tej samej płci). Zjawisko zaobserwowano u wielu innych zwierząt (patrz konkurencja plemników), a także u ludzi. Zazdrość seksualna jest doskonałym przykładem zachowania polegającego na pilnowaniu/ochronie partnera. Zarówno samce, jak i samice stosują różne strategie w celu utrzymania partnera i istnieją dowody sugerujące, że ma miejsce również opór na pilnowanie/ochronę partnera.
Mężczyzna
Okoliczności występowania zjawiska
Zachowania związane z pilnowaniem partnera u mężczyzn są znacznie bardziej prawdopodobne w przypadku zagrożenia niewiernością seksualną partnerki, w porównaniu do zaangażowania emocjonalnego poza związkiem partnerskim. Wynika to przede wszystkim z ryzyka, jakie niewierność kobiet stwarza dla męskiego ojcostwa lub “rogactwa genetycznego”. Innymi słowy, ponieważ zapłodnienie ma miejsce u samic, mężczyźni nie mają pewności ojcostwa w taki sposób, jak kobiety (kobiety zawsze mogą być pewne, że potomstwo jest ich, podczas gdy mężczyzna nie może). Istnieją na to dowody międzykulturowe zdobyte w różnych krajach, takich jak Chiny, Niemcy, Japonia i Szwecja. Co więcej, w testach fizjologicznych, takich jak przewodnictwo skóry i tętno, mężczyźni wykazują wyższy poziom niepokoju, gdy są proszeni o wyobrażenie sobie partnera odbywającego stosunek seksualny z inną osobą. Warto również zauważyć, że taktyka pilnowania partnera jest bardziej prawdopodobna, jeśli partner ma wysoką wartość reprodukcyjną, np. jeśli kobieta wykazuje oznaki wysokiej płodności, takie jak młodość i atrakcyjność fizyczna.
Pochodzenie wyrażenia “podstępny jebaka [sneaky fucker]”
Ryzyko
Jeśli samiec nie zapobiegnie skutecznie próbie krycia przez rywala, istnieje wiele zagrożeń. Jeśli samica zostanie zapłodniona, samiec traci możliwość rozmnażania się z tą partnerką przez dłuższy czas, a jego geny nie zostaną przekazane potomstwu. Co więcej, mężczyzna może zainwestować lata czasu, zasobów i energii w dziecko, które nie jest genetycznie jego własnym. Jeśli stanie się to publicznie znane, mężczyzna może również spotkać się z publicznym upokorzeniem, co w rezultacie może obniżyć jej status społeczny i wpłynąć na jego przyszłe szanse na prokreację. Istnieją również “koszty alternatywne”; w których mężczyzna mógł spędzać stracony czas na poszukiwaniu alternatywnych opcji krycia.
Zachowanie samca polegające na pilnowaniu partnerki musi również zapewnić, że samica nie opuści związku, ponieważ zmniejszyłoby to przyszłe szanse samca na prokreację. Co więcej, samiec straciłby również wszelkie wysiłki macierzyńskie, które samica zainwestowałaby w potencjalne potomstwo. Dodatkowo, dostęp do wszelkich korzyści społecznych lub sieci pomocy, które samica wniosła do związku, może zostać utracony. Wreszcie, samica mogłaby również wykorzystać informacje, takie jak mocne lub słabe strony samca, aby wykorzystać go w przyszłości.
Ukryta strona oszustwa dotyczącego wrabiania w ojcostwo
Strategie
Taktyki pilnowania partnerki stosowane przez samce mają tendencję do ukrywania samicy przed zagrożeniami wewnątrz płciowymi; może to objawiać się np. pod postacią nie przyprowadzania partnerki na imprezy towarzyskie, na których mogą być obecni inni konkurujący mężczyźni. Innym jest żądanie, aby samica nosiła przedmioty wskazujące na posiadanie, może to być na przykład obrączka ślubna lub kurtka samca. Mężczyźni mogą również demonstrować jakość zasobów, które mają do zaoferowania (np. kupując partnerce prezenty lub płacąc za posiłek). Mężczyźni są również bardziej skłonni do stosowania gróźb i przemocy wobec rywali wewnątrz płciowych.
Kobieta
Pilnowanie partnera to czynność polegająca na chronieniu potencjalnego partnera przed innymi konkurującymi samicami. Występuje, gdy kobiety łączą się w pary z mężczyznami, którzy są postrzegani jako pożądani ze względu na ich wartość ojcowską (patrz wartość partnera), a zatem istnieje większe prawdopodobieństwo, że przyciągnie inne samice. Ponad 50% kobiet zapytanych w ankiecie przyznało się do kłusownictwa (zob. Kłusownictwo towarzyskie) względem innej kobiety, a także 50% mężczyzn przyznało, że byli niewierni, gdy przedstawiono im zajmującą się kłusownictwem. Jest to zatem balansowanie między bliskimi przyjaźniami kobiet, które mogą pomóc w opiece nad dziećmi i dzieleniu się zasobami, ale nie pozwalając przyjaciółkom stać się zbyt bliskimi, aby miały łatwy dostęp do skutecznego kłusownictwa. Dlatego też samice opracowały taktykę, aby odeprzeć wszelkie potencjalne zagrożenia.
Unikanie
Pilnowanie partnera w wykonaniu kobiet koncentruje się na unikaniu atrakcyjnych, płodnych samic. Badania sugerują, że kobiety częściej unikają kobiet, które są atrakcyjne i wykluczają je z grupy, ponieważ są one interpretowane jako potencjalne kłusowniczki.
Owulujące kobiety są również postrzegane jako zagrożenie. Badania wykazały, że kobiety podświadomie zmieniają swoje zachowanie w trakcie cyklu menstruacyjnego, np. ubierając się bardziej prowokacyjnie, co jest zauważane przez mężczyzn. W jednym z badań mężczyźni ocenili zdjęcia owulujących (płodnych) kobiet jako bardziej atrakcyjne w porównaniu do zdjęć kobiet, które były w fazie lutealnej (niepłodnej) cyklu menstruacyjnego. Sugeruje się, że mężczyźni są zatem bardziej skłonni do poszukiwania owulujących kobiet, które stają się potencjalnym zagrożeniem dla ich partnerek.
Krems, Neel, Neuberg, Puts i Kenrick (2016) odkryli również, że kobiety tworzyły większy dystans społeczny między sobą a konkurującą kobietą, ale tylko wtedy, gdy była owulująca i atrakcyjna. Podobnie, miało to miejsce tylko wtedy, gdy kobieta była w związku z pożądanym partnerem. Sugeruje się, że dzieje się tak dlatego, że inne kobiety, zwłaszcza te, które mają owulację, są mniej skłonne do pożądania mężczyzn, którzy mają ograniczone zasoby.
Bliskość
Na całym świecie ludzie często śpią w tym samym łóżku po kopulacji. Ludzie są bardziej skłonni do angażowania się w aktywność seksualną w nocy, dlatego też noc niesie ze sobą największe ryzyko niewierności. Ze względu na to, że kobiety inwestują więcej w związek, kobiety otrzymują więcej korzyści ze spania ze swoim partnerem w nocy. Utrzymywanie bliskości z partnerem działa jak technika ochrony partnera, ponieważ minimalizuje prawdopodobieństwo niewierności ze strony mężczyzny, a także zapewnia partnerkę o jej wierności. W wyniku ojcowskiego zaufania samiec jest również bardziej skłonny do pozostania i zapewnienia zasobów. W jednym z badań stwierdzono, że 73,7% uczestników stwierdziło, że kobiety częściej chcą spać razem po stosunku seksualnym. Pilnowanie partnera jest bardzo prawdopodobnym wyjaśnieniem tego zjawiska, ale może również przynieść korzyści w postaci zwiększenia ochrony samicy, potencjalnie przed kłusownikami płci męskiej.
Brak wprowadzenia [Nieprzedstawianie]
Jednym ze sposobów na przezwyciężenie tego problemu jest unikanie przedstawiania groźnych przyjaciół pożądanym partnerom. W jednym z badań kobietom pokazano trzy zdjęcia tej samej kobiety. Na jednym zdjęciu modelka była ubrana konserwatywnie, na dwóch pozostałych była ubrana prowokacyjnie, ale na trzecim zdjęciu modelka została poddana obróbce photoshopem, aby mieć większą ramę. Wszystkie testowane kobiety oceniły szczupłe, prowokacyjnie ubrane kobiety jako najseksowniejsze. Uczestniczki były również dwukrotnie bardziej skłonne do unikania przedstawiania modelki swoim partnerom w porównaniu z konserwatywnie ubraną modelką, która została oceniona jako najmniej groźna. Autorzy zinterpretowali te wyniki w ten sposób, że kobiety ubrane prowokacyjnie są postrzegane jako bardziej rozwiązłe, a zatem jest mniej prawdopodobne, że zostaną przedstawione partnerom ze względu na możliwość kłusownictwa. Nie przedstawianie atrakcyjnej samicy partnerowi minimalizuje prawdopodobieństwo wystąpienia kłusownictwa, ponieważ jest to forma pośredniej agresji, która minimalizuje kontakt między partnerem a potencjalnym zagrożeniem.
Stawianie oporu
Reakcje na pilnowanie partnera, w szczególności stawianie oporu przez samice, zaobserwowano również u ludzi i innych zwierząt. Reakcje na pilnowanie partnera przez samce nie były szeroko badane. Sugeruje się, że stawianie oporu na pilnowanie przez partnera zapewnia pewne korzyści partnerom, którzy to robią. U zwierząt, w szczególności skorupiaków, argumentuje się, że opór pozwala samicom zmniejszyć ilość czasu, w którym samiec ją strzeże, dając jej większą kontrolę nad kryciem, ponieważ korzyści płynące z pilnowania partnera przez samców nie są warte kosztów związanych z próbą przezwyciężenia oporu ze strony samicy. Sugeruje się zatem, że stawianie oporu na pilnowanie przez partnera u zwierząt może być strategią wyboru partnera dla samic zwierząt. Ponieważ pilnowanie partnera służy ograniczeniu wyboru partnera, opór może pozwolić samicom zapewnić sobie dostęp do zasobów od jednego partnera, a także szukać dodatkowej pary partnerów o wyższej jakości genetycznej, aby zapewnić, że jej dzieci będą miały większe szanse na przetrwanie i reprodukcję. Jest to znane jako teoria strategii podwójnego kojarzenia [strategia podwójnego krycia/ parzenia] samic i odnosi się do doboru płciowego.
Taktyka
Badania sugerują, że samice zwierząt wykazują stawianie oporu zachowaniom związanym z pilnowaniem przez partnera. Przeprowadzono również kilka badań koncentrujących się na stawianiu oporu na pilnowanie przez partnera u kobiet. Istnieją liczne taktyki, które zostały uznane za strategie stawiania oporu wobec zjawiska pilnowania partnera przez samice. Należą do nich:
— Ukryte taktyki – np. ukrywanie przedmiotów przed partnerem lub flirtowanie/rozmawianie z innymi mężczyznami, gdy początkowy partner jest nieobecny.
— Opór przed publicznym okazywaniem uczuć – np. nie pozwalanie partnerowi na okazywanie uczuć w obecności innych osób, np. trzymanie się za ręce lub przytulanie.
— Reakcje przeciwko rywalowi – np. obrona rywalizujących mężczyzn, gdy ich partnerka konfrontowała ich z powodu wyrażenia zainteresowania inną kobietą.
— Zaawansowane technologicznie ukryte taktyki – np. zmiana haseł lub usuwanie internetowych lub wirtualnych rozmów z rywalami za pośrednictwem wiadomości tekstowych lub e-mail.
— Unikanie kontaktu z partnerem – np. ignorowanie połączeń lub SMS-ów od partnera.
— Opieranie się kontroli – np. kłótnie o to, jak kontrolujący jest partner lub chęć większej niezależności w związku.
Przez cały cykl menstruacyjny
Kobiecy opór względem pilnowania przez partnera był również badany w kontekście cyklu menstruacyjnego. Pillsworth, Haselton i Buss (2004) odkryli, że kobiety częściej chcą kojarzyć się z mężczyznami, z którymi nie są obecnie związane w okresie owulacji w ich cyklu menstruacyjnym. Wykazują również wyższe natężenie stawianiu oporu względem pilnowania przez partnera podczas rui. Jest to poparte odkryciem, że podczas owulacji kobiety, które są zarówno samotne, jak i w monogamicznym związku z mężczyzną, częściej chcą chodzić na spotkania towarzyskie, na których mogą spotkać alternatywnych partnerów. Mówi się, że wspiera to teorię strategii podwójnego kojarzenia kobiet, ponieważ podczas rui kobiety mogą szukać partnerów z silnymi genami.
Cechy partnera
Stwierdzono również, że różne cechy partnera płci męskiej wpływają na istnienie zjawiska stawiania oporu na pilnowanie partnera u kobiet. Badania wykazały, że kobiety z partnerami, którzy mają niską jakość genetyczną, zdefiniowaną przez niską atrakcyjność seksualną w porównaniu z dostępnymi zasobami, częściej wykazują zachowania stawiania oporu na pilnowanie partnera. Potwierdzają to najnowsze badania przeprowadzone przez Abell i Brewer (2016) które sugerują, że kobiety, które uważają, iż alternatywni partnerzy w porównaniu z mężczyznami z którymi są związane w pary są wyższej jakości, również częściej opierają się pilnowaniu partnera.
Kobiety zamężne z bardziej zaborczymi, kontrolującymi lub zazdrosnymi mężami są również bardziej skłonne do niewierności. Kobiety, które doświadczają tego typu zachowań ze strony swoich partnerów, częściej wykazują opór przed pilnowaniem partnera, szczególnie stosując ukryte taktyki.
Różnice indywidualne
Istnieją również badania nad indywidualnymi różnicami w stawianiu oporu przez kobiety na pilnowanie partnera. Ostatnie badanie przeprowadzone przez Abell i Brewer (2016) skupiło się na makiawelizmie. Odkryli oni, że kobiety o wysokim poziomie tej cechy częściej opierają się próbom pilnowania partnera i stosują w tym celu ukryte taktyki. Sugerują, że odzwierciedla to cechy makiawelizmu – wykorzystywanie krasomówstwa i manipulacji, aby uzyskać to, czego się chce i argumentuje się, że jest to ich sposób kontrolowania partnerów. Jest to poparte odkryciem, że kobiety, które same są bardziej kontrolujące, będą również stosować bardziej taktyki stawiania oporu względem zjawiska pilnowania przez partnera.
[Kobiece] Manipulacje – Rian Stone
Kobiety, które mają bardziej nieograniczony wskaźnik orientacji socjoseksualnej, mogą również częściej opierać się pilnowaniu przez partnera. Ten typ socjoseksualności jest definiowany przez większą rozwiązłość i niski poziom intymności w związkach. W związku z tym kobiety, które zgłaszają mniej inwestycji w swój obecny związek, wykazują również większą oporność na pilnowanie przez partnera, unikając kontaktu z partnerem. Stwierdzono również, że strategia ta wraz z opieraniem się kontroli jest częściej stosowana przez kobiety, które zgłaszają mniej intymności w swoim związku.
Przeprowadzono również badania nad stylem przywiązania i stawianiem oporu na pilnowanie przez partnera. Stwierdzono, że kobiety, które wykazują bardziej unikający styl przywiązania, częściej opierają się próbom pilnowania przez partnera. Najczęściej stosują one unikanie publicznego okazywania uczuć, ukryte taktyki i opieranie się kontroli partnera jako strategie oporu. Te, które wyrażają lękowe style przywiązania, częściej opierają się pilnowaniu przez partnera za pomocą ukrytych metod.
Źródło: Mate guarding in humans
Zobacz na: Bycie kontrolującym nie działa
Zapach i atrakcyjność partnera
Kobiece etapy niewierności – Michelle Langley
Rotacyjna poliandria – i jej egzekutorzy – F. Roger Devlin
Punkt zagrożenia – Dalrock
Czy temat rozwodów w manosferze jest przesadzony?
Jak zdradzać i nie dać się złapać – Shallon Lester
Jak ukryć swoją rozwiązłą przeszłość przed nowym mężczyzną
Najnowsze komentarze