Czy rozwody są zaraźliwe?

Październik 2013

„Rozwód oznacza rozpad więzi społecznej, ale możliwe jest również, że postawy wobec rozwodu przepływają przez więzi społeczne. Aby zbadać, w jaki sposób sieci społeczne wpływają na rozwód i odwrotnie, wykorzystujemy podłużny zestaw danych z długotrwałego badania Framingham Heart Study. Wyniki sugerują, że rozwód może rozprzestrzeniać się między przyjaciółmi. Klastry rozwodów rozciągają się na dwa stopnie separacji w sieci. Popularni ludzie rzadziej się rozwodzą, rozwodnicy mają gęstsze sieci społeczne i są znacznie bardziej skłonni do ponownego małżeństwa z innymi rozwodnikami. Co ciekawe, obecność dzieci nie wpływa na prawdopodobieństwo rozwodu, ale każde dziecko zmniejsza podatność na wpływ rówieśników, którzy się rozwiedli. Ogólnie rzecz biorąc, wyniki sugerują, że dbanie o zdrowie małżeństw znajomych może służyć wspieraniu i zwiększaniu trwałości własnego związku, a z perspektywy polityki rozwód powinien być rozumiany jako zjawisko zbiorowe, które wykracza poza osoby bezpośrednio dotknięte.” – Breaking Up is Hard to Do, Unless Everyone Else is Doing it Too: Social Network Effects on Divorce in a Longitudinal Sample

Jakby osoby pozostające w związku małżeńskim nie miały wystarczająco dużo powodów do zmartwień, to nowe badanie sugeruje, że rozwód przyjaciela lub bliskiego krewnego dramatycznie zwiększa szanse na to, że ty również się rozwiedziesz.

Zespół badawczy kierowany przez Rose McDermott z Brown University przeanalizował trzy dekady danych dotyczących małżeństw, rozwodów i ponownych małżeństw zebranych od tysięcy mieszkańców Framingham w stanie Massachusetts.

Rose McDermott i jej koledzy odkryli, że uczestnicy badania byli o 75% bardziej skłonni do rozwodu, jeśli ich przyjaciel się rozwiódł i o 33% bardziej skłonni do zakończenia małżeństwa, jeśli przyjaciel przyjaciela się rozwiódł.

A więc rozwód jest zaraźliwy… i można zarazić się nim od przyjaciół – nawet od przyjaciela przyjaciela?

“Podejście do rozwodów z perspektywy epidemiologii może być trafne pod wieloma względami” – napisali McDermott i jej koledzy w artykule opublikowanym w czasopiśmie Social Forces. “Zarażenie rozwodem może rozprzestrzeniać się w sieci społecznej jak plotka, wpływając na znajomych oddalonych nawet o dwa stopnie (bliskości)”.

Socjologowie nazywają to zjawisko “zarażeniem społecznym” – rozprzestrzenianiem się informacji, postaw i zachowań za pośrednictwem przyjaciół, rodzin i innych sieci społecznych.

Przykłady zarażenia społecznego obejmują całą gamę zachowań seksualnych nastolatków, a także rozprzestrzenianie się urojonych chorób w miejscu pracy. Ekonomistka Ilyana Kuziemko doniosła w artykule z 2006 roku zatytułowanym “Is Having Babies Contagious? [Czy posiadanie dzieci jest zaraźliwe?]”, że bracia i siostry są znacznie bardziej skłonni do posiadania dziecka wkrótce po tym, jak rodzeństwo urodzi. Zespół badawczy z Arkansas śledził, jak otyłość rozprzestrzenia się w klasach szkoły podstawowej.

Rose McDermott i jej koledzy oparli swoje odkrycia na danych zebranych w ramach Framingham Heart Study, jednego z najdłużej trwających i najbardziej wpływowych badań podłużnych w kraju (badania podłużne śledzą te same grupy ludzi w czasie).  Projekt rozpoczął się w 1948 roku w celu zbadania czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Naukowcy przeprowadzili wywiady z 5209 mężczyznami i kobietami w wieku od 30 do 62 lat we Framingham, położonym około 30 km na zachód od Bostonu i zamieszkałym obecnie przez 67.000 osób.

Mniej więcej co dwa lata badani są ponownie ankietowani i poddawani szczegółowemu wywiadowi medycznemu, badaniu fizykalnemu i testom laboratoryjnym. W 1971 r. do pierwotnej grupy badanej dodano drugie pokolenie, gdy naukowcy zarejestrowali 5.124 dorosłych dzieci pierwotnych uczestników i ich małżonków. Ta “potomna” kohorta jest ponownie badana co około cztery lata.

Naukowcy specjalizujący się w sieciach społecznościowych zostali przyciągnięci do badania, ponieważ, między innymi, proszą ludzi o wymienienie swoich przyjaciół i członków rodziny.  Ponieważ Framingham jest tak małe, a próba badawcza tak duża, wielu uczestników badania jest przyjaciółmi lub jest spokrewnionych z kimś innym w badaniu. W rzeczywistości każdy uczestnik badania wymieniał średnio prawie 11 innych uczestników badania jako przyjaciół lub członków rodziny, co stanowi kopalnię danych dla naukowców badających, w jaki sposób przyjaciele i więzi rodzinne wpływają na zdrowie i zachowanie.

W swoim badaniu McDermott i jej współpracownicy wykorzystali dane zebrane w siedmiu kolejnych rundach wywiadów, począwszy od 1971 roku, a skończywszy na 2001 roku. (Oczywiście wiele osób z pierwszego pokolenia już zmarło lub miało umrzeć w ciągu 30-letniego okresu badania, podczas gdy niewielka liczba innych osób odpadła z badania po drodze). Wśród kohorty dorosłych dzieci około ośmiu na dziesięciu uczestniczyło w siódmej rundzie badań i wywiadów).

Naukowcy ostrzegają, że ich grupa badawcza nie jest reprezentatywna dla całego kraju. Oznacza to, że nie można powiedzieć, że ich wyniki odzwierciedlają to, co zostałoby odkryte, gdyby przebadano reprezentatywną w skali kraju próbę wszystkich dorosłych. Na przykład uczestnicy badania są prawie wszyscy biali, lepiej wykształceni i częściej należą do klasy średniej, a prawdopodobieństwo rozwodu w tej społeczności było mniejsze niż w ogólnej populacji USA. (Zauważono, że te cechy demograficzne są również związane z niższymi wskaźnikami rozwodów w skali kraju). W badaniu nie uwzględniono również związków z osobami, które nie były częścią badania Framingham.

Ogólnie rzecz biorąc, stwierdzono, że rozwód przyjaciela lub bliskiego krewnego znacznie zwiększył prawdopodobieństwo rozwodu. Na przykład, około 9% dorosłych dzieci z grupy badanej w 1948 roku rozwiodło się przynajmniej raz.  Wyniki sugerują, że szanse na rozwód wzrastają do około 16%, jeśli przyjaciel lub bliski członek rodziny był rozwiedziony – wzrost o 75% w stosunku do ogólnego wskaźnika rozwodów. Prawdopodobieństwo rozwodu wzrasta do około 12%, jeśli rozwodzą się przyjaciele i krewni uczestników badania.  Następnie jednak efekt ten zanika, a rozwód kogoś oddalonego o trzy stopnie – przyjaciela przyjaciela przyjaciela – nie zmienia znacząco prawdopodobieństwa, że para się rozejdzie.

Badacze podsumowują to tak: “Sugerujemy, że dbanie o zdrowie małżeństw przyjaciół może służyć wspieraniu i zwiększaniu trwałości własnego związku… Chociaż dowody, które tu przedstawiamy, są ograniczone do jednej sieci spolecznej… małżeństwa trwają w kontekście społeczności zdrowych relacji oraz w kontekście sieci społecznych, które zachęcają i wspierają takie związki”.

Konformizm – eksperyment w poczekalni
Obsesja na punkcie celebrytów jest powiązana z niższą inteligencją [BMC Psychology]

Inne spostrzeżenia z badania:

—    Osoby z badanej grupy, które były rozwiedzione, są bardziej skłonne do poślubienia kogoś innego, kto był rozwiedziony, szczególnie te, które ponownie zawarły związek stosunkowo szybko po zakończeniu poprzedniego małżeństwa. W porównaniu z innymi, osoby, które ponownie wyszły za mąż od ostatniego okresu badania, były czterokrotnie bardziej skłonne do poślubienia rozwodnika.

—     Rozwiedzeni uczestnicy stali się mniej popularni, częściowo dlatego, że mogą stracić jako przyjaciół członków sieci znajomych byłego małżonka. “Ponadto, świeżo upieczeni single mogą być postrzegani jako zagrożenie społeczne przez żonatych przyjaciół, którzy martwią się o kłusownictwo małżeńskie”.

—    Bardziej popularne osoby – uczestnicy z większą liczbą przyjaciół w swojej sieci społecznej – były mniej skłonne do rozwodu niż osoby z mniejszą liczbą przyjaźni. Jednym z powodów może być to, że “silna, wspierająca sieć przyjaźni” chroni małżeństwo pary, “ułatwiając jednostkom przetrwanie nieuniknionych stresów małżeńskich”.

O autorach: Rose McDermott jest profesorem nauk politycznych na Uniwersytecie Browna. Jej specjalizacje badawcze obejmują metody eksperymentalne i psychologię polityczną.
James H. Fowler, specjalista w dziedzinie sieci społecznych, jest profesorem genetyki medycznej i nauk politycznych na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego.
Nicolas A. Christakis jest lekarzem i socjologiem na Uniwersytecie Yale oraz współdyrektorem Yale Institute for Network Science.

Źródło: Is divorce contagious?

Zobacz na: Czy temat rozwodów w manosferze jest przesadzony?
Trzecie Koło… | Najlepszy Przyjaciel – Athol Kay
Mężczyzna i kobieta nie mogą być przyjaciółmi – Matt Walsh
Siedem sygnałów, że twoja żona cię zdradza
Sue Ellen Browder: magazyn Cosmopolitan publikował feministyczne kłamstwa
Jak feministyczne blogi zwiększają oglądalność, wykorzystując najgorsze skłonności kobiet – Emily Gould

Wywiad Edwarda Griffina z Yuri Bezmenovem o dywersji [transkrypt]