Pochodzenie wyrażenia “podstępny jebaka [sneaky fucker]”

Pochodzenie wyrażenia “podstępny jebaka [sneaky fucker]”

Gdy samce o niskim statusie nie mają szans na uzyskanie dostępu do samic tradycyjnymi drogami, takimi jak walka lub sygnalizowanie swojej sprawności, mogą próbować bardziej zwodniczych sposobów na zdobycie partnerki.

Na przykład, niektóre samce ryb wykorzystują zewnętrzne zapłodnienie ikry, ukrywając się na obrzeżach terytorium zalotów samca, w tym w niektórych przypadkach przebierając się za samice. Kiedy jaja są uwalniane, rzucają się na nie i próbują je zapłodnić. Ta strategia może być niebezpieczna, ale dla samców, którzy po prostu mają kiepskie szanse w grze, może to być jedyna opcja.

Technicznym terminem określającym to zachowanie jest kleptogamia, ale jest ona lepiej znana jako strategia “podstępnego jebaki”. Często słyszałem i czytałem w blogosferze, że John Maynard Smith ukuł to wyrażenie, ale nie byłem w stanie znaleźć niczego autorytatywnego.

Kleptogamia (lub podstępny jebaka) – słowo pochodzi od greckiego słowa kleptes, oznaczającego złodzieja i  gynḗ kobieta/samica [a może gamos ‘małżeństwo’, bez względu na to jakie jest źródło tego terminu to znaczenie sprowadza się do „podkradania samicy/kobiety”. Jest to strategia godowa, w której u zwierząt samiec o niskiej randze kopuluje z samicą w haremie, podczas gdy właściciel haremu nie zwraca na niego uwagi, bo jest w jakikolwiek sposób rozproszony. U ludzi to wzorzec zachowania, w którym samce pozbawione atrakcyjnych cech próbują kojarzyć się z samicami za pomocą zwodniczych zachowań, typowe przykłady kleptogamii wśród mężczyźn beta obejmują udawanie homoseksualizmu w celu zdobycia zaufania kobiety lub podawanie się za feministę w celu zasygnalizowania swojej uległości wobec obiektu zainteresowania i próby oszukania jej, by uwierzyła, że mężczyzna jest cnotliwy.

Najwcześniejsze użycie tego terminu, jakie udało mi się znaleźć, jest autorstwa Richarda Dawkinsa i Johna Krebsa w ich rozdziale Animal Signals: Information or Manipulation w pierwszym wydaniu Krebsa i Nicholasa Daviesa Behavioural Ecology z 1978 roku: An Evolutionary Approach. Odpowiedni fragment brzmi następująco:

„Szczególnie interesujące jest to, że ruchy ostatecznego przegranego w konkursie są ściśle równoległe do ruchów zwycięzcy do kilku chwil przed poddaniem się, tak jak można by się spodziewać, jeśli konkurs obejmuje zarówno blef, jak i ocenę. Podobny efekt zaobserwowano u jeleni szlachetnych (Cervus elephus) przez Clutton-Brock (w przygotowaniu); jelenie rywalizują o łanie, aby dodać je do swoich haremów, a konkursy składają się z przedłużających się pojedynków. Eskalowane konkursy są rzadkie i są kosztowne ze względu na wysokie ryzyko obrażeń oraz dlatego, że podrzędne samce, znane jako podstępne jebaki [sneaky fuckers], mogą się zakraść i pokryć samice podczas długotrwałej walki. Konkursy są rozstrzygane przez ryk: dwa samce ryczą na siebie ze stopniowo rosnącym tempem, aż jeden nagle się poddaje…”

Co ciekawe, wzmianka o podstępnych jebakach jest na marginesie, a nie celem akapitu. Ponadto wyrażenie “znany jako podstępny jabaka” sugeruje, że termin ten został już ustalony.

Czy ktoś zna jakieś wcześniejsze odniesienie do strategii “podstępny jebaka”?

AKTUALIZACJA: W komentarzach Alex Sutherland zauważa wcześniejsze odniesienie z New Scientist z 15 września 1977 r. (Vol 75, s. 672-673). W artykule pt. „The games animals play [Gry, w które grają zwierzęta], w którym Jeremy Cherfas pisze (również na temat pracy Cluttona-Brocka nad jeleniami):

    „Jeleń może zdobyć samice poprzez skuteczne rzucanie wyzwań innym jeleniom. Walki rozpoczynają się od sesji ryczenia, po której może nastąpić równoległe chodzenie i być może starcie z zablokowanym porożem. Jeśli wyzywający miał harem, zwycięzca przejmuje kontrolę nad oboma grupami jeleni. Korzyści z większego haremu pod względem zwiększonego potencjału reprodukcyjnego są oczywiste, ale co z kosztami? Clutton-Brock szacuje, że podczas przeciętnego okresu rozrodczego trwającego cztery lata, 20 procent jeleni jest trwale rannych w walkach. Koszty są znaczne. Dla kawalera bez haremu korzyści przewyższają koszty, a właściciele haremów rzadziej inicjują walki niż kawalerowie. Koszty są również zwiększone, gdy oba jelenie posiadają haremy, głównie dlatego, że młode jelenie wykorzystują walkę do kradzieży jeleni z haremów. (Jest to znane jako kleptoginia, ale Clutton-Brock i większość innych preferuje “strategię podstępnego jebaki”). Walki i obrażenia są częstsze w połowie rui, kiedy dochodzi do większości poczęć.”

Ten fragment potwierdza, że fraza została już ustalona w 1977 roku. I znowu, wzmianka jest na marginesie, a nie dyskusją na temat samej strategii “podstępnego jebaki”.

Źródło: The origin of the phrase “sneaky f**cker”

Zobacz na: Bojownicy o Sprawiedliwość Społeczną jako Podstępne Jebaki – Gad Saad
Mężczyzna i kobieta nie mogą być przyjaciółmi – Matt Walsh
Teoria Drabiny w relacjach damsko męskich [1994]