Wydaje się, że małpy można nauczyć wykorzystywać pieniądze

Wydaje się, że małpy można nauczyć wykorzystywać pieniądze

5 czerwiec 2005

… [ale] czy kapucynki rzeczywiście rozumieją pieniądze? Albo Keith Chen [naukowiec] po prostu wykorzystuje ich niekończące się apetyty, aby nakłonić je do wykonywania zgrabnych trików?

Liczne fakty sugerują pierwsze założenie. Podczas niedawnego eksperymentu z Kapucynami w którym ogórki używane są jako poczęstunek, asystentowi badacza zdarzyło się pokroić ogórki w talarki zamiast kostki, tak jak do tej pory. Jeden z kapucynów podniósł kawałek, zaczął jeść, a następnie podbiegł do naukowca, aby zobaczyć, czy może „kupić” coś słodszego za to. Dla kapucyna, okrągły kawałek ogórka miał dość duże podobieństwo do srebrnych żetonów używanych przez Chen’a, co wyglądało jak kolejny element innej waluty.

Z czasem pojawiła się kradzież. Santos stwierdził, że małpy nigdy rozmyślnie inie oszczędzały pieniędzy, ale czasami wykradały żeton lub dwa w trakcie eksperymentu.
Wszystkie siedem małp żyją w komorze głównej około 750 stóp sześciennych.
Do eksperymentów, jeden kapucynów w danej chwili wpuszczany jest do mniejszej komory testowej obok.
Kiedy, kapucyn w komorze testowej wziął całą tacę żetonów, wrzucił je do komory głównej, a następnie pognał za nimi – kombinacja ucieczki z więzienia i napadu na bank – która doprowadziła do chaotycznej sceny, w której naukowcy musieli spieszyć do komory głównej z ofertą łapówek żywnościowych za żetony, ta sytuacja w efekcie zachęciła do częstszych kradzieży.

Coś jeszcze stało się podczas tej chaotycznej sceny, coś co przekonało Chen’a ze małpy rozumieją pieniądze. Prawdopodobnie najbardziej wyróżniająca cechą pieniędzy, po tym wszystkim, jest ich zamienność, fakt że mogą być używane do kupowanie nie tylko jedzenia ale czegokolwiek. Podczas chaosu w małpiej klatce, Chen zobaczył coś kątem oka co bagatelizował, ale w głębi serca wiedział że to prawda. To czego był świadkiem było prawdopodobnie pierwszą w historii małpiego gatunku wymianą pieniędzy za seks. (Następny dowód na to że małpy naprawdę rozumieją pieniądze: małpa która dostała pieniądze za seks natychmiast wymieniała żetony na winogrona.)

To jest drażliwy temat. Laboratorium kapucynów w Yale zostało zbudowane i utrzymywane tak, aby zapewnić małpom jak największy komfort, a przede wszystkim, aby umożliwić im życie w stanie najbardziej zbliżonym do naturalnego. Wprowadzenie pieniędzy było wystarczająco trudne; nie świadczyłoby dobrze o wszystkich zaangażowanych w projekt, gdyby pieniądze zamieniły laboratorium w dom publiczny. W związku z tym Chen podjął kroki, aby w przyszłości seks między małpami w Yale odbywał się zgodnie z zamierzeniami natury.

Jednak fakty pozostają faktami: Kiedy nauczono je posługiwać się pieniędzmi, grupa małp kapucynów reagowała całkiem racjonalnie na proste bodźce; reagowała irracjonalnie na ryzykowne gry hazardowe; nie oszczędzała; kradła, kiedy mogła; używała pieniędzy na jedzenie i, przy okazji, na seks. Innymi słowy, zachowywały się bardzo podobnie do stworzeń, które są badane przez większość bardziej tradycyjnych kolegów Chena: Homo sapiens.

Więcej informacji na temat badań Keitha Chena, w tym zdjęcia, prace naukowe i małpia kamera na żywo, można znaleźć na stronie www.freakonomics.com.

Źródło: Monkey Business