Ludzie są bardziej sceptyczni wobec badań dotyczących różnic płci, gdy wyniki faworyzują mężczyzn

Publikacja faworyzująca mężczyzn jest postrzegana jako niższej jakości, mniej przekonująca i bardziej szkodliwa, w porównaniu do tej faworyzującej kobiety.

28 wrzesień 2022

Ludzie są bardziej sceptyczni wobec badań dotyczących różnic płci, gdy wyniki faworyzują mężczyzn

Płeć a środowisko akademickie

Badania nad różnicami płciowymi zyskują duży rozgłos – i mogą być bardzo kontrowersyjne. Z jednej strony, nauka w przeszłości stawiała kobiety w negatywnym świetle, przedstawiając słabo potwierdzone twierdzenia o widocznych różnicach między mężczyznami i kobietami; badania obalające te twierdzenia są więc godne uwagi. Z drugiej strony, niektóre prace zwróciły uwagę na różnice, które, wcześniej ignorowane, szkodziły kobietom: na przykład, w badaniach medycznych pacjenci płci męskiej byli często postrzegani jako domyślny “przedmiot” badań, co prowadziło do niepożądanych reakcji na leki u kobiet.

Film WIWISEKCJA – Śmiertelna medycyna [1997]
Dr Vernon Coleman: Firmy farmaceutyczne prowadzą eksperymenty na zwierzętach, ponieważ są one bezużyteczne

Tak więc, choć wiele osób (bardzo rozsądnie) jest podejrzliwych wobec badań nad różnicami płciowymi, niektóre z nich dostarczają użytecznych informacji. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, jak ludzie angażują się i reagują na tego rodzaju pracę. Nowe badanie wykazało, że ludzie [czy kobiety albo osobo-postacie?] mają stałą awersję do badań faworyzujących mężczyzn, zwłaszcza gdy autorami tych badań są mężczyźni.

Najpierw uczestnikom pokazano (fałszywy) artykuł informujący o różnicy płci – że albo mężczyźni są lepsi, albo że kobiety są lepsze. W każdym przypadku połowa uczestników widziała artykuły zawierające nazwisko i zdjęcie męskiego głównego badacza, a druga połowa – kobiecego.

Po przeczytaniu artykułu uczestnikom zadawano szereg pytań, m.in. o to, jak przekonujące było badanie, w jakim stopniu dostarczyło dobrych dowodów, jak wiarygodni byli badacze i czy podobne badania powinny być finansowane. Następnie ponownie odpowiadali na pytania, ale w taki sposób, w jaki ich zdaniem odpowiedziałby zarówno przeciętny mężczyzna, jak i przeciętna kobieta. Na koniec uczestnicy wskazywali, w jakim stopniu uważają, że mężczyźni lub kobiety są bardziej uprzywilejowani w społeczeństwie.

Ogólnie rzecz biorąc, uczestnicy reagowali mniej pozytywnie na prace, które stwierdzały, że mężczyźni są lepsi w rysowaniu niż kobiety, niż te, które stwierdzały coś odwrotnego. Uczestnicy uznali na przykład, że badania faworyzujące mężczyzn są mniej przekonujące i czuli, że badacze są mniej godni zaufania. Efekt ten był silniejszy u kobiet, ale wykazywali go również mężczyźni; mimo to uczestnicy zakładali, że przeciętny mężczyzna i kobieta będą reagować bardziej pozytywnie na wyniki badań, które faworyzują ich własną płeć niż drugą.

Ponadto, im bardziej uczestnicy czuli, że mężczyźni są uprzywilejowani w stosunku do kobiet, tym bardziej negatywnie reagowali na badanie, które faworyzowało mężczyzn. Jednak, wbrew przewidywaniom zespołu, płeć głównego badacza nie miała wpływu na odczucia uczestników.

Drugie badanie replikowało pierwsze, ale przyjrzało się bardziej znaczącej i konsekwentnej cesze niż rysunek: inteligencji. Ponownie, uczestnicy znacznie mniej pozytywnie reagowali na artykuły faworyzujące mężczyzn nad kobietami niż te, które faworyzowały kobiety nad mężczyznami – i ponownie, efekt ten był silniejszy u kobiet, jak również u uczestników o lewicowych poglądach. Ponownie uczestnicy uważali, że badania faworyzujące mężczyzn są na przykład mniej wiarygodne i przekonujące. Uważali też, że badania faworyzujące mężczyzn podważają pewność siebie kobiet i wpływają na ich wyniki w testach inteligencji bardziej niż badania faworyzujące kobiety podważają pewność siebie mężczyzn. Miały też silniejsze poczucie, że wyniki badań faworyzujących mężczyzn powinny być trzymane z dala od dziewcząt i nie wspominane przez nauczycieli i media.

Uczestnicy postrzegali również badania faworyzujące mężczyzn jako bardziej szkodliwe – a im bardziej były one szkodliwe, tym niższa była ich jakość i tym bardziej byli skłonni chronić kobiety przed ich wynikami. W przeciwieństwie do pierwszego badania, płeć głównego badacza również miała znaczenie: uczestnicy reagowali bardziej negatywnie na badania faworyzujące mężczyzn, gdy głównym badaczem był mężczyzna, a nie kobieta. Jednak płeć głównego autora badań faworyzujących kobiety nie miała wpływu na oceny uczestników.

Myślenie pojęciowe, a myślenie stereotypowe – Andrzej Wronka, Kazimierz Ajdukiewicz, Józef Kossecki

Tak więc, ogólnie rzecz biorąc, uczestnicy wyrażali stałą niechęć do badań faworyzujących mężczyzn, zwłaszcza gdy ich autorami byli sami mężczyźni. Może to wynikać z tego, że uczestnicy wierzą, iż świat jest łatwiejszy dla mężczyzn, co oznacza, że opierają się informacjom, które wydają się faworyzować mężczyzn; podobnie historia badań faworyzujących mężczyzn mogła wzbudzić podejrzenia. Wyniki sugerują również, że ludzie chętnie chronią kobiety przed badaniami faworyzującymi mężczyzn, ponieważ postrzegają je jako szkodliwe i przyczyniające się do powstawania stereotypów związanych z płcią; mogą również, jak wyżej, wykorzystywać swoją wiedzę o historii źle przeprowadzonych i seksistowskich badań, aby domyślać się jakości pracy.

Badania te mają istotne implikacje. Jeśli nasze poglądy na temat badań nad różnicami płciowymi zmieniają się w oparciu o nasze przekonania na temat tego, co jest, a co nie jest dopuszczalne, wówczas nawet wiarygodne wyniki mogą zostać zdyskontowane. Jednak pewien poziom sceptycyzmu jest prawdopodobnie zdrowy ze względu na historię szkodliwych badań w tym obszarze. Naukowcy powinni starać się zbadać wpływ swoich odkryć, unikając stereotypów i krzywdy poprzez przekazywanie istotnych badań w jasny, niedyskryminujący sposób.

Źródło: People are more sceptical of sex difference research when findings favour men, The British Psychological Society

 

Zobacz na: O żywotnej potrzebie wolności słowa – prof. Jordan Peterson
Kryzysowi replikacji w psychologii kończą się wymówki
Fakty o Psychiatrii [DSM] i Wielkiej Farmacji — dr James Davies
Konieczne kłamstwa, proste prawdy – Daniel Goleman
Celem myślenia jest pozwolenie na to, by twoje myśli umarły zamiast ciebie – Jordan Peterson
Wywiad z Yeonmi Park, uciekinierką z Korei Północnej. Tyrania, niewolnictwo i Uniwersytet Kolumbia

 

“Ocena moralna wynika ze zrozumienia faktów sprawy; zasady moralne idą w ślad za zrozumieniem.”