Musimy zaufać ekspertom? Eksperci i opinia publiczna.

„Wiara w autorytety powoduje, że błędy autorytetów przyjmowane są za wzorce” – Lew Tołstoj

Musimy zaufać ekspertom - Jarosław Pinkas

 

Teksty poniżej jako ciekawostka, opisy i omówienia dwóch dosyć poważnych publikacji dotyczących badań nad opinią publiczną i oceną opinii ekspertów.

Ekspercki osąd polityczny

Ekspercki osąd polityczny – Philip Tetlock

Ekspercki osąd polityczny: Jak dobry? Skąd możemy wiedzieć?

 

Philip Tetlock w swojej książce wydaje w 2005 roku opisuje dwudziestoletnie badanie, w którym 284 ekspertów z wielu dziedzin, w tym urzędników państwowych, profesorów, dziennikarzy i innych, od marksistów do wolnorynkowców, poproszono o sporządzenie 28.000 prognoz na temat przyszłości. Odkrył, że były one tylko nieco dokładniejsze niż przypadkowe na „chybił trafił” i gorsze niż podstawowe algorytmy komputerowe.

Od czasu swojej pierwszej publikacji, Philip Tetlock autor bestsellerowej książki „Expert Political Judgement” według rankingu New York Times stał się współczesnym klasykiem w literaturze poświęconej ocenie opinii ekspertów.

Philip E. Tetlock najpierw omawia argumenty dotyczące tego, czy świat jest zbyt skomplikowany, aby ludzie mogli znaleźć narzędzia do zrozumienia zjawisk politycznych, nie mówiąc już o przewidywaniu przyszłości. Ocenia prognozy ekspertów z różnych dziedzin, porównując je do prognoz dobrze poinformowanych laików lub opartych na prostej ekstrapolacji z obecnych trendów. Następnie analizuje, które style myślenia są bardziej skuteczne w prognozowaniu. Klasyfikując style myślenia za pomocą prototypów lisa i jeża Isaiaha Berlina, Philip Tetlock twierdzi, że lis – myśliciel, który wie wiele drobiazgów, czerpie z eklektycznej gamy tradycji i lepiej potrafi improwizować w odpowiedzi na zmieniające się wydarzenia – bardziej odnosi sukcesy w przewidywaniu przyszłości, niż jeż, który wie jedną wielką rzecz, pracuje z oddaniem w ramach jednej tradycji i narzuca formalne rozwiązania źle zdefiniowanym problemom. Zauważa przewrotnie odwrotny związek między najlepszymi naukowymi wskaźnikami dobrego osądu a cechami, które media najbardziej cenią u ekspertów – determinacja niezbędna do zwycięstwa w walce ideologicznej.

Jasno napisana i nienagannie zbadana/udokumentowana książka wypełnia ogromną lukę w literaturze na temat oceny opinii ekspertów. Autor odwołuje się do wielu dyscyplin akademickich, a także do korporacji starających się opracować standardy oceny ekspertów. Teraz dzięki nowej przedmowie, w której Philip Tetlock omawia najnowsze badania w tej dziedzinie, książka bada, co stanowi właściwy osąd w przewidywaniu przyszłych wydarzeń i zastanawia się, dlaczego eksperci często mylą się w swoich prognozach.” – Expert Political Judgment: How Good Is It? How Can We Know? – New Edition https://press.princeton.edu/books/hardcover/9780691178288/expert-political-judgment

 

Pięćdziesiąt lat trendów w preferencjach politycznych Amerykanów

Racjonalna opinia publiczna. Pięćdziesiąt lat trendów w preferencjach politycznych Amerykanów - Benjamin I. Page i Robert Y. Shapiro

Racjonalna opinia publiczna. Pięćdziesiąt lat trendów w preferencjach politycznych Amerykanów – Benjamin I. Page i Robert Y. Shapiro

 

To monumentalne badanie jest kompleksowym krytycznym przeglądem preferencji politycznych amerykańskiej opinii publicznej i będzie stanowić rozstrzygającą pracę nad amerykańską opinią publiczną przez pewien czas. Opierając się na ogromnej ilości danych dotyczących opinii publicznej, Benjamin I. Page i Robert Y. Shapiro przedstawiają najbogatszy dostępny portret poglądów politycznych Amerykanów od lat 30. do 90 w XX wieku. Nie tylko obejmują wszystkie rodzaje problemów polityki wewnętrznej i zagranicznej, ale także rozważają, jak opinie różnią się w zależności od wieku, płci, rasy, regionu i tym podobnych.

Autorzy jednoznacznie pokazują, że pomimo wahań opinii pojedynczych osób, zbiorowa opinia publiczna jest niezwykle spójna: odzwierciedla stabilny system wartości wyznawanych przez większość Amerykanów i reaguje wrażliwie na nowe wydarzenia, argumenty i wiadomości przekazywane w środkach masowego przekazu. Dokumentując alarmujący przypadek manipulacji, Benjamin Page i Robert Shapiro solidnie potwierdza solidność i wartość zbiorowej opinii politycznej. Publikacja „Rational Public” zapewnia bogactwa informacji na temat tego, czego my jako naród chcieliśmy od rządu, jak zmieniliśmy zdanie na przestrzeni lat i dlaczego.

Dla wszystkich zainteresowanych krótko i długoterminowymi trendami w preferencjach politycznych Amerykanów lub chcących dowiedzieć się, co Amerykanie myślą o kwestiach od równości rasowej po rakiety MX, od dobrobytu po aborcję, ta książka oferuje zdecydowanie najbardziej wyrafinowane i dostępne szczegółowe podejście do zagadnienia.” – Źródło: The Rational Public: Fifty Years of Trends in Americans’ Policy Preferences https://www.abebooks.com/Rational-Public-Fifty-Years-Trends-Americans/30264511839/bd

Poniżej fragment omówienia tej książki z bloga studenta studiującego na kierunku polityka publiczna: The Rational Public

Edukacja i manipulowanie opinią publiczną

 

Najważniejszym punktem, o którym wspominają autorzy, jest to, że opinia publiczna może opierać swoje opinie tylko na dostępnych informacjach. Opinie będą oparte na edukacji lub manipulacji. Jeśli system publiczny jest często manipulowany lub łatwo nim manipulować, to nie ma sensu aby rząd rządził na podstawie opinii publicznej. Jednak chociaż zdarzają się manipulacje, autorzy nie wierzą, że tak jest zawsze.

Aby zrozumieć, w jaki sposób opinia publiczna kształtuje swoje opinie, musimy stosować jasne definicje edukacji, wprowadzających w błąd informacji i manipulacji. Można powiedzieć, że osoby lub instytucje, które wpływają na opinię publiczną poprzez dostarczanie prawidłowych, pomocnych informacji politycznych, edukują społeczeństwo. Tych, którzy wpływają na opinię publiczną poprzez dostarczanie niepoprawnych, stronniczych lub wybiórczych informacji lub błędnych interpretacji, można powiedzieć, że wprowadzają w błąd opinię publiczną. Jeśli urzędnicy państwowi lub inni wprowadzają społeczeństwo w błąd świadomie i celowo, za pomocą kłamstw, fałszu, podstępu lub zatajania, mówimy, że manipulują opinią publiczną – implikują świadome, celowe działanie człowieka.

Sterowanie społeczne – pośrednie i bezpośrednie – Józef Kossecki

 

Edukacja społeczeństwa

Społeczeństwo może być edukowane z wielu źródeł. Formalne nauczanie uczy wielu obywateli o polityce i strategiach politycznych, ale nie spełnia tego zadania w uczeniu Amerykanów o geografii, historii świata i innych istotnych kwestiach. Eksperci mogą również odgrywać ważną rolę w edukacji społeczeństwa, zapewniając dokładne i przydatne informacje. Ludzie tacy jak Rachel Carson [pestycyd DDT] i Ralph Nader mogą odgrywać tę rolę. Można sądzić, że politycy kształcą społeczeństwo, ale często przedstawiają tylko symboliczne argumenty, a nie fakty lub informacje, które naprawdę edukują. Ruchy społeczne mogą zwracać uwagę na problemy, korporacje mogą finansować badania, a bezpośrednie doświadczenia obywateli mogą wpływać na opinie.

Szczególnie ważne źródło informacji i edukacji publicznej powstaje w wyniku wspólnych obrad. Proces opiniodawczy w Stanach Zjednoczonych jest wysoce zdecentralizowany i obejmuje obywateli wszechstronnych. Zamiast tego badacze wykorzystują swoją wiedzę do odpowiednich zagadnień politycznych. Eksperci, analitycy i komentatorzy sprawdzają i testują wyniki. Media i inni informują o tych ustaleniach. To pozwala społeczeństwu stać się czymś więcej niż sumą jego części, zgodnie z ideałami filozoficznymi, takimi jak te wyrażone przez Dahla i Johna Dewey’a.

Wprowadzanie w błąd i manipulowanie opinią publiczną

 

Możliwe jest również wprowadzanie w błąd opinii publicznej lub manipulowanie nią. Może się to zdarzyć, jeśli rządzący manipulują programem/celem, czego następstwem jest to, że kwestie, o których dowiaduje się społeczeństwo, są ograniczone. Badania pokazują, że zainteresowanie medialne na dany temat wpływa na to, jak ważnym jest temat w oczach opinii publicznej.

Polityka zagraniczna daje więcej możliwości wprowadzania w błąd i manipulowania opinią publiczną. „Przepaść rakietowa [missile gap]”, wydarzenia w Zatoce Tonkinskiej, przebieg wojny w Wietnamie i strach przed sowietami w latach 70. to wszystkie wydarzenia, w czasie których prezydent i inni urzędnicy wprowadzają w błąd lub manipulują opinią publiczną, nie podając pełnych informacji. Również tajne operacje z natury wprowadzają społeczeństwo w błąd. Manipulowanie wewnętrzną polityką publiczną jest mniej powszechne, ale jest możliwe, tak jak w przypadku energii jądrowej.

Autorzy sugerują, że w Stanach Zjednoczonych z czasem można wykryć wzorzec wprowadzających w błąd lub stronniczych informacji. Należą do nich nacjonalistyczne [lub szowinistyczne] i etnocentryczne uprzedzenia (Amerykanie bardziej skupiają się na USA i Europie niż na problemach w Azji i Afryce), antykomunistyczne uprzedzenie, pro-kapitalistyczne uprzedzenie (nauczane w szkołach, przez przemysł), stronniczość w kierunku minimalnego rządu (rząd jest postrzegany jako marnotrawstwo), nastawienie pro-status quo i  oraz stronniczość partyjna (partia rządząca może kształtować debatę).

Demokracja, informacja i racjonalna opinia publiczna

 

Zdolności polityczne społeczeństwa:

1. Preferencje amerykańskiej polityki zbiorowej są realne, poznawalne, zróżnicowane, dające się wzorować i spójne.
2. Zbiorowe polityczne preferencje są zasadniczo stabilne; zmieniają się w zrozumiały i przewidywalny sposób.
3. Obywatele są w stanie poznać swój własny interes lub dobro publiczne.
4. Społeczeństwo zasadniczo reaguje na nowe sytuacje i nowe informacje w sensowny i rozsądny sposób. (Zauważ, że odnosi się to do czegoś więcej niż „przewidywalnie”, „zrozumiale” z punktu 2.)
5. Obradowanie zbiorowe często sprawdza się.
6. Edukacja polityczna w Stanach Zjednoczonych mogłaby zostać ulepszona.
7. Brak dostępnych informacji może pozwolić na brak reakcji rządu na opinię publiczną.
8. Elity czasami wprowadzają społeczeństwo w błąd lub manipulują jego preferencjami politycznymi.
9. Nie zawsze można liczyć na to, że „rynek idei” ujawni prawdę polityczną.

 

Ulepszanie amerykańskiej demokracji

 

Podsumowując, autorzy twierdzą, że jeśli demokracja nie działa, nie można zwalić winy na społeczeństwo. Politycy powinni zwracać uwagę na sondaże i opinię publiczną. Głównym celem poprawy powinien być system informacji politycznej. Powinniśmy ulepszyć edukację publiczną, zarówno pod względem doświadczenia jak i informacji dla obywateli.

Kończą cytatem Thomasa Jeffersona (w liście do Williama Jarvisa z 1820 r.):

„Nie znam bezpiecznego skarbca ostatecznych mocy społeczeństwa, ale samych ludzi. Jeśli uważamy, że nie są wystarczająco oświeceni, by sprawować kontrolę przy zdrowej rozwadze, to lekarstwem nie jest odebranie jej im, ale poinformowanie ich rozwagi poprzez edukację. ”

 

Zobacz na: Myślenie pojęciowe, a myślenie stereotypowe – Andrzej Wronka, Kazimierz Ajdukiewicz
Tak wygląda sterowanie umysłami… w imię demokracji
Wybraliście Ich Aby Pisali Nowe Prawa Zamiast Tego Pozwalają To Robić Korporacjom – Public Integrity